گاهی اتفاق می‌افتد که یک بیماری کرونایی در منزل دچار ایست تنفسی می شود، یک امدادگر باید نکات ذیل را برای عملیات احیای قلبی-تنفسی روی چنین بیمارانی رعایت کند.
پرسش: اگر بیمار مبتلا به بیماری کرونا
در منزل دچار ایست قلبی-تنفسی گردید چه باید کرد و چگونه می‌توان عملیات احیای قلبی-تنفسی
را بر روی وی اعمال کرد؟
پاسخ: در چنین وضعیتی منجی/ امدادگر
باید از روشی که بعنوان «احیا فقط با اعمال ماساژ قلب» شناخته شده است استفاده کند.
جزئیات سلسله مراحل امدادرسانی به یک
فرد مبتلا به بیماری کرونا پس از «ایست تنفسی» بدین صورت می‌باشد:
۱-ایمنی شخصی: قبل از انجام عملیات امدادرسانی حتما
از «دستکش مناسب» استفاده کنید.
۲-ارزیابی سطح هوشیاری: با استفاده
از «صدای بلند»، «ضربه زدن به شانه‌ها» و «فشردن شانه‌های بیمار» سطح هوشیاری فرد را
بررسی کنید.
۳-تماس با اورژانس: از فردی بخواهید
که سریعاً با «اورژانس» تماس بگیرد. اگر فردی به‌عنوان همیار در دسترس نبود شخصاً بسرعت
با اورژانس تماس بگیرید.
۴-تغییر وضعیت: اگر بیمار در وضعیتی
غیر از وضعیت خوابیده به پشت قرار دارد وی را با روشی مناسب در «وضعیت خوابیده به پشت»
قرار دهید.
۵-ارزیابی تنفس: برای ارزیابی روند
تنفس از «نگاه مستقیم به منطقه قفسه سینه و شکم» فرد استفاده کنید. همچنین به علائم
و نشانه‌های جانبی ایست تنفسی که شامل «رنگ پریدگی» و «کبودی» پوست صورت، لب‌ها و انتهای
اندام‌ها است توجه کنید. در صورتی‌که علائم و نشانه‌های آشکار «ایست تنفسی» وجود داشته
باشد باید بسرعت عملیات «احیای قلبی-تنفسی با اعمال فقط ماساژ قلب» را آغاز کنید.
توضیح: همانطوری‌که از قبل می‌دانیم
افراد مبتلا به ایست تنفسی پس از چند دقیقه با ایست قلبی نیز روبرو می‌شوند و بدلیل
اینکه سرایت عفونت از یک فرد مبتلا به بیماری کرونا براحتی و بسرعت امکان‌پذیر می‌باشد
امکان اعمال «تنفس های طلائی» و همچنین «تنفس مصنوعی» وجود نداشته و بنابراین باید
بسرعت عملیات احیای قلبی-تنفسی (احیاء فقط با اعمال ماساژ قلب) بر روی چنین افرادی
انجام پذیرد.
۶-جابجایی بیمار: اگر بیمار بر روی
سطحی نامناسب قرار دارد ابتدا وی را بر روی «سطحی مناسب و محکم» قرار دهید.
۷-توجه داشته باشید که اگر بیمار دارای
چند لایه پوشش و یا لباس است آنها را تا آخرین لایه خارج کنید. برای سهولت در این امر
از قیچیِ کمک‌های اولیه استفاده و لایه‌های اضافی را با احتیاط و از «بالا به طرف پائین»
یعنی از ناحیه گردن به طرف منطقه شکم قیچی کنید.
۸-پیشگیری از عفونت: با استفاده از
یک «ماسک مناسب دهان و بینی» خود را بطور کامل بپوشانید. همچنین منطقه دهان و بینی
بیمار را نیز با یک «حوله»، یک «قطعه پارچه نسبتاً ضخیم» و یا وسیله‌ای مشابه دیگری
به مقدار کافی بپوشانید.
۹-چگونگی اعمال ماساژ قلبی: منطقه اعمال
ماساژ قلب را بر اساس استانداردی که آموزش دیده‌اید مشخص نموده (دقیقاً در مرکز استخوان
جناق سینه برای بزرگسالان و کودکان) و سپس با رعایت کلیه «ملاحظات مرتبط با جزئیات
مربوطه» به اعمال ماساژ قلب بپردازید. توجه داشته باشید که برای حفظ سرعت ضرب‌آهنگ
ماساژ قلب از روش مناسب شمارش (۱ و ۲ و ۳ و ...) استفاده کنید.
۱۰- روند اعمال ماساژ قلب: بدون وقفه
و تا حضور خدمه آمبولانس در محل به اعمال عملیات ماساژ قلب ادامه داده و عملیات مذکور
را متوقف نکرده و یا در روند آن اختلال و یا اخلالی ایجاد نکنید. برای جلوگیری از «خستگی
مفرط» پیشنهاد می‌گردد که پس از پایان هر دوره چند ثانیه (۳ تا حداکثر ۵ ثانیه) تأمل
کنید.
۱۱-بروز علائم واضح حیات: اگر در حین
اعمال ماساژ قلب «حرکت»، «سرفه» و یا «تنفس آشکار» از طرف بیمار بروز کرد عملیات مذکور
را بلافاصله متوقف کرده و به ارزیابی اولیه بیمار بپردازید. توجه داشته باشید که برای
ارزیابی سطح هوشیاری از روش استفاده از صدای بلند، ضربه زدن به شانه‌ها و فشردن شانه‌های
بیمار با فاصله از منطقه صورت وی بویژه از ناحیه دهان و بینی فرد استفاده کنید. همچنین
برای ارزیابی تنفس روند بیمار از نگاه مستقیم به منطقه قفسه سینه و شکم فرد استفاده
کرده و از نزدیک شدن به منطقه صورت بویژه ناحیه دهان و بینی فرد کاملا خودداری کنید.
اگر روند طبیعی تنفس بیمار برقرار بود بخش‌های «مراقبت‌های تکمیلی» را بکار ببندید
و اگر روند طبیعی تنفس وی برقرار نبود بلافاصله و مجدداً عملیات ماساژ قلب را آغاز
کنید.
۱۲-وقوع استفراغ: اگر در حین اعمال
ماساژ قلب «استفراغ» بوقوع پیوست عملیات مذکور را بلافاصله متوقف کرده و بیمار را در
وضعیت پهلو قرار داده تا مواد استفراغ شده از دهان و حلق وی براحتی خارج گردد. توجه
داشته باشید که در این هنگام از نزدیک شدن به منطقه صورت بویژه ناحیه دهان و بینی فرد
جدا خودداری کنید. پس از اتمام استفراغ و تخلیه دهان فرد وی را مجدداً در وضعیت خوابیده
به پشت قرار داده و طبق ملاحظاتی که در بالا ذکر شد به ارزیابی اولیه فرد بپردازید.
اگر روند طبیعی تنفس بیمار برقرار بود بخش‌های «مراقبت‌های تکمیلی» را بکار ببندید
و اگر روند طبیعی تنفس وی برقرار نبود بلافاصله و مجدداً «عملیات ماساژ قلب» را آغاز
کنید.
تنظیم و گردآوری:
افشین کثیرمعلم
آموزگار مدرسان و مدرس بین‌المللی علوم
نجات‌غریق
و مشاور فدراسیون نجات‌غریق و غواصی در امور آموزش